Katarakt, gözdeki doğal merceğin (lens) bulanıklaşması sonucu oluşan bir göz hastalığıdır. Göz merceği normalde saydamdır ve ışığın retinaya net bir şekilde odaklanmasını sağlar. Katarakt oluştuğunda, mercek bulanıklaşır ve görme kalitesi azalır.

IHHNL, 2024 yılında 5 ülkede toplam 2349 katarakt ameliyatı gerçekleştirmiştir.

Katarakt Nedenleri:

• Kataraktın en yaygın nedeni yaşlanmadır.

• Göz yaralanmaları,
• Şeker hastalığı (diyabet),
• Uzun süreli güneş ışığına maruz kalma (UV ışınları),
• Sigara kullanımı,
• Kortikosteroid gibi bazı ilaçların uzun süreli kullanımı,
• Genetik  ve yatkınlık
• Doğumsal durumlar kataraktın oluşmasına neden olabilir.

Katarakt Tedavisi:

Kataraktın tek kesin tedavisi cerrahidir. Ameliyat sırasında bulanıklaşmış doğal lens alınır ve yerine yapay bir lens (intraoküler lens) yerleştirilir. Katarakt ameliyatı, modern teknikler sayesinde oldukça güvenli ve etkili bir yöntemdir. Ameliyat kararı, kişinin görme problemlerinin günlük yaşamını ne kadar etkilediğine bağlıdır.

Katarakt, dünya genelinde en yaygın görme kaybı nedenlerinden biridir. Özellikle Asya ve Afrika kıtalarında yoğunlaşan bu hastalıktan, dünya genelinde 94 milyondan fazla kişinin etkilendiği tahmin edilmektedir.

Katarakt Ameliyatlarının Faydaları:

Yoksul katarakt hastalarını ameliyat etmek, bireyler, topluluklar ve genel olarak toplumlar üzerinde çok önemli ve çok boyutlu bir etkiye sahiptir. Bu önemin farklı yönleri şu şekilde açıklanabilir:

1. Görme Yetisinin Geri Kazanılması

Katarakt hastaları, genellikle ilerleyen hastalık nedeniyle görme kaybı yaşar. Bu durum, bireylerin bağımsızlığını ve yaşam kalitesini ciddi şekilde sınırlar. Ameliyat sayesinde görme yetisi geri kazanılır ve bireyler yeniden günlük yaşamlarını sürdürebilir hale gelir.

2. Ekonomik Etki

Görme kaybı yaşayan bireyler, çoğu zaman iş yapamaz duruma gelir. Ameliyat sonrası görmenin düzelmesi, bu bireylerin çalışma hayatına geri dönmesini sağlar, bu da hem aile ekonomisine hem de ülke ekonomisine katkıda bulunur.

Katarakt nedeniyle görme kaybı yaşayan bireylerin sürekli yardıma ihtiyaç duyması, aile üyeleri veya bakım veren kişiler için ekonomik ve zaman açısından bir yük oluşturur. Ameliyat, bu tür bağımlılıkları ortadan kaldırır.

3. Eğitim ve Genç Kuşaklara Etki

Katarakt hastalığı yalnızca yaşlı bireylerde değil, çocuklarda ve gençlerde de görülebilir. Görme kaybı yaşayan genç bireylerin eğitimden mahrum kalması, uzun vadede toplumsal kalkınmayı olumsuz etkiler. Katarakt ameliyatları, genç bireylerin eğitim fırsatlarından yararlanmasını sağlar.

4. Toplumsal ve Psikolojik Faydalar

Görme yetisini kaybeden bireyler genellikle başkalarına bağımlı hale gelir ve bu durum psikolojik sorunlara yol açabilir. Ameliyat, bireylerin bağımsızlığını yeniden kazanmalarına yardımcı olur.

Katarakt nedeniyle görme kaybı yaşayan bireyler sosyal hayattan izole olabilir. Ameliyat, bireylerin yeniden topluma entegre olmasına olanak tanır.

5. Körlükle Mücadelede Başarı

Katarakt, tedavi edilebilir körlük nedenleri arasında birinci sırada yer alır. Yoksul bireyler için yapılan ücretsiz veya düşük maliyetli ameliyatlar, küresel körlük oranını azaltmada önemli bir rol oynar. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu tür programlar, halk sağlığı açısından kritik bir önem taşır.

6. Eşitsizlikleri Azaltma

Katarakt tedavisine erişim, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında büyük farklılıklar gösterir. Yoksul bireyleri ameliyat ederek sağlık hizmetlerine erişimdeki eşitsizliklerin azaltılmasına katkıda bulunulur.

7. İnsani Yardım ve Adalet

Görme yetisinin kaybedilmesi, temel bir insan hakkı olan sağlıklı yaşamdan mahrum kalmak anlamına gelir. Yoksul bireyler için katarakt ameliyatlarının yapılması, insani yardımın somut bir göstergesi olarak, toplumsal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur.

8. Pozitif Zincirleme Etki

Ameliyat olan bireylerin hayatındaki iyileşme, sadece kendilerini değil, ailelerini ve çevrelerini de olumlu etkiler. Görme yetisi kazanan bir birey, ailesine daha fazla destek olabilir, çocuklarına bakabilir ve topluluk içinde daha üretken hale gelebilir.

Sonuç

Yoksul katarakt hastalarının ameliyat edilmesi, bireylerin yaşam kalitesini artırmanın ötesinde, ekonomik, sosyal ve toplumsal faydalar sağlayarak genel refaha katkıda bulunur. Bu tür girişimler, yalnızca bir sağlık hizmeti değil, aynı zamanda insan onuruna yapılan bir yatırımdır.